Op het moment dat een dierbare overlijdt, lijkt alles even stil te staan. De eerste dagen na het overlijden, gaan in een vlucht voorbij. Terwijl het nog niet eens is doorgedrongen dat mama is overleden, ben ik al druk met allerlei andere dingen. Er moet een uitvaart geregeld worden, er moeten bloemen besteld worden, ik moet mensen laten weten wat er is gebeurd, ik moet kaarten versturen, ik moet, ik moet, ik moet. Oh ja en ik moet onderdak zoeken voor haar kat. Dat duurt al met al een dag of drie en dan is alles wat in eerste instantie geregeld moet worden, geregeld. Maar ja, de uitvaart is pas dinsdag. Dat duurt nog even. Dus tijd om even los te laten en even niets te moeten. Dinsdag, dan moet ik weer.
De crematie verloopt volgens plan. Ik had ook niet anders verwacht. De mensen van het crematorium doen dit dagelijks, en ik wist hoe het moest zijn. Daar had ik al veel eerder over nagedacht. Als je weet wat je wilt, scheelt dat echt zo veel. Want in die eerste dagen kan je niet nog van alles bedenken. Daar heb je geen tijd voor. Daar heeft je hoofd geen plek voor. De tijd staat stil, maar vliegt voorbij. Je hart gaat door, hoe gebroken dan ook. Het tikt stug door.
Ik heb op dit moment geen werk, en dat is nog nooit zo'n zege geweest als nu. De maand augustus is volledig voorbij gegaan met uitzoeken, opruimen, sorteren, verkopen, en afsluiten. Het huis moest 29 augustus opgeleverd worden, dus genoeg te doen. Er zijn mensen die willen helpen, maar toch moet ik bij de meeste dingen stuk voor stuk bekijken en bedenken wat ik er mee wil. Alles heeft zijn eigen verhaal. En ik weet dat ik lang niet alles kan bewaren, maar ik kan ook niet alles weg doen. Dus steeds weer de keuze, wat ga ik er mee doen.
De wereld draait door, maar mijn wereld speelt zich vooral af in het huis van mijn moeder. Terug naar mijn herinneringen, alle dingen die ik al mijn leven lang ken. De gekleurde eierdopjes, die al mijn hele leven worden gebruikt, mijn oude poppenhuis, dat door niemand meer wordt gebruikt en die duidelijk sporen heeft van een intensief leven. Alle kleding van mama, maar ook vooral veel oude kleding van mezelf, die mama is gaan dragen toen het mij te klein werd. Bizar, dat ik het nu veelal wel weer aan kan, maar niet meer aan wil. Mijn babykleertjes, mijn eerste (en enige) bikini, van toen ik nog een klein meisje was. Mijn oude Mickey Mouse nachthemd. Waarom heeft ze die bewaard?
In iedere kamer, in ieder hoekje, kom ik herinneringen tegen. "Oh ja" momenten zijn aan de orde van de dag. En foto's, bakken vol met foto's. Die neem ik ongezien mee. Ik heb nu geen tijd om daar in te verzanden. Mijn tijd staat stil, maar de wereld draait gewoon door. Eind augustus nadert met rasse schreden.
En dan is het moment daar. 29 augustus, 11.00 uur. Tijd om het huis op te leveren. Alles is leeg, kaal, levenloos. Alles is weg. Het inleveren van de sleutel is zo gebeurd en dan is het echt voorbij. Het tijdperk Schipbeek is voorgoed voorbij. En ook al weet ik, dat mama nooit meer terug komt, ik wacht nog steeds tot ze uit het Lelycentre thuis komt en me vraagt wat ik aan het doen ben.
30 augustus word ik voor het eerst van mijn leven alleen wakker op mijn verjaardag. 36 jaar lang was er iemand bij me als ik 's ochtends wakker werd. Want als Bart niet thuis kon zijn met mijn verjaardag, zorgde mama dat ze bij mij was. Anders is het ook zo ongezellig. Dan kwam ze boven met ontbijt op bed en een cadeautje van de katten. Maar dit jaar was het anders. Ik werd alleen wakker. Maar in gedachte hoorde ik haar de trap opkomen, Lang-zal-ze-leven zingend. Met een dienblad met een beschuitje met kaas. Geen thee, want daar is het nog veel te vroeg voor. Ik zag het, ik hoorde het, ik voelde het. De herinnering is zo echt, dat ik even mezelf voor de gek hou. De wereld draait door. De tijd gaat verder. Ook nu mama er niet meer is, ben ik gewoon jarig. 37, een leeftijd waarop mama me nooit zal kennen.
Vriendinnen van mama bellen me op om te vragen hoe het met me gaat. Dat is lief. Mama was een lief en bijzonder mens, en dat zijn haar vriendinnen ook. Want juist nu de roes over is, en de rust weer keert, merk ik hoezeer ik mama mis.
Het is waar wat ze zeggen. In deze periode leer ik mijn vrienden kennen. Ik heb, ongewild, bepaalde verwachtingen van bepaalde mensen. Maar ja, kennelijk weet niet iedereen dat. Dat leidt er toe dat ik door sommige mensen teleurgesteld word omdat ik niets van ze hoor. Mijn fout, als ze niet weten wat ik van ze verwacht, kan ik ze ook niet kwalijk nemen dat ze niet aan mijn verwachtingen voldoen. Er zijn ook mensen van wie ik geen verwachtingen had, en die me aangenaam verrassen. Bijzonder hoe dat gaat. Mensen die ik al jaren niet heb gesproken en die nu veel moeite doen om toch weer in contact te komen. Er zijn ook mensen die niet zo goed weten hoe ze met de situatie om moeten gaan. Gelukkig hebben ze het zelf nog niet meegemaakt. Ik hoop dat ze dat ook nog lang bespaard blijft.
Mensen om me heen vinden me dapper, of waarschuwen me dat de klap nog wel komt. Of zeggen me dat ik me niet groot moet houden. Ik laat het allemaal maar gebeuren. Er zijn echt wel momenten dat het verdriet me overvalt. Dan huil ik. Soms zachtjes in een hoekje van de bank, soms heel hard, als een klein kind dat zijn favoriete knuffel is verloren, soms in stilte en brengt een herinnering een glimlach op mijn gezicht.
Naast mijn bed ligt een stapeltje tijdschriften. Mijn Libelle's gingen normaal door naar mama, maar ja, dat gaat niet meer. Tussen de stapel ligt ook een Margriet. Ik blader hem door, lees af en toe een interessant item en dan gebeurd het. Ik sla de bladzijde om en kom bij de puzzel. Hij is al ingevuld. Een pagina met een ingevulde puzzel staart me aan. Daar staan de letters in mama's handschrift. En daar was ik even niet op voorbereid. De tranen vloeien volop. En ik weet dat er heel veel mensen zijn die ik zou kunnen bellen, die me zeggen; "je mag altijd bellen, het maakt niet uit hoe laat". En toch is er niemand die ik nu wil bellen. Ik mis mijn moeder. Zij is de enige die ik zou willen bellen. En zij is nou net de enige die ik niet meer kan bellen. Niet vandaag, niet morgenochtend, nooit meer. De tijd gaat door. De wereld staat niet stil. Iedereen is inmiddels terug van vakantie, iedereen is weer aan het werk, het leven gaat door. Maar voor mij toch nog niet helemaal. Mijn wereld heeft moeite met op gang komen. De tijd tikt verder, mijn hart klopt door, maar het is nog steeds een beetje gebroken. Ik mis mijn moeder en ik mis de mensen om me heen.
